Guidance

Swyddfa'r Comisiynydd Traffig - Canllaw I Wneud Sylwadau, Gwrthwynebiadau A Chwynion (Cymraeg)

Updated 24 June 2024

Applies to England, Scotland and Wales

1. CANLLAW I WNEUD SYLWADAU, GWRTHWYNEBIADAU A CHWYNION

1.1 TRWYDDEDU GWEITHREDWR CERBYDAU NWYDDAU

2. Rhagair

Prif nod y canllaw hwn yw i helpu unigolion a sefydliadau sydd â hawl statudol i wrthwynebu cais am neu amrywio trwydded gweithredwr cerbyd nwyddau, yn ogystal â chyflwyno cwynion yn erbyn defnyddio canolfannau gweithredu presennol, i:

• ddeall y prif dibenion y system trwyddedu gweithredwyr cerbydau nwyddau;

• ateb llawer o y cwestiynau ynghylch ‘gwneud gwrthwynebiad statudol’ yn erbyn rhoi trwydded neu newid trwydded bresennol; ac i

• gynorthwyo gyda lletya gwrthwynebiad yn erbyn ceisiadau

Nid yw’r canllaw hwn wedi’i fwriadu i roi cyngor cyfreithiol.

Bwriad y wybodaeth yn y canllaw hwn hefyd yw egluro’r broses o wrthwynebu ceisiadau ar gyfer y rhai sy’n gwneud cais am drwyddedau gweithredwr ac i’w hamrywio, yn ogystal ag amlinellu’r broses gwyno ar gyfer deiliaid trwydded presennol.

Mae rhagor o wybodaeth gyffredinol ar gael ar: Bod yn weithredwr cerbydau nwyddau - GOV.UK

Mae’r Canllaw hwn hefyd yn rhoi cyngor ar sut i wneud ‘cwynion’ am y defnydd o ganolfan weithredu a sut i hysbysu’r comisiynydd traffig am unrhyw achosion posibl o dorri amodau trwyddedu neu weithgareddau anawdurdodedig gan weithredwyr.

Mae Atodiad 2 yn rhoi manylion y ddeddfwriaeth berthnasol, mae copïau ar gael ar-lein.

Mae’r canllaw hwn a gwybodaeth arall am drwyddedu gweithredwyr ar gael ar y wefan https://www.gov.uk/being-a-goods-vehicle-operator/apply-for-a-licence.

Mae’r cyhoeddiad “Ceisiadau a Phenderfyniadau” hefyd ar gael ar-lein sy’n rhoi manylion yr holl geisiadau trwyddedu Cerbydau Nwyddau Trwm a dderbyniwyd gan y comisiynydd traffig a’r penderfyniadau a wnaed ar y ceisiadau. Edrychwch ar y wefan ar: https://www.gov.uk/government/organisations/traffic-commissioners/series/traffic-commissioner-applications-and-decisions

Ar gyfer ymholiadau cyffredinol, cysylltwch â Swyddfa’r Comisiynydd Traffig -[email protected]

3. Trwyddedu Gweithredwyr Cerbydau Nwyddau – Darpariaethau Amgylcheddol

3.1 Beth yw Trwyddedu Gweithredwyr Cerbydau Nwyddau a phwy sydd angen trwydded?

Mae trwyddedu gweithredwyr cerbydau nwyddau yn system o drwyddedu sydd â’r nod o sicrhau bod cerbydau nwyddau’n cael eu defnyddio’n ddiogel ac yn briodol a diogelu’r amgylchedd o amgylch canolfannau gweithredu (h.y. y man lle mae gweithredwr fel arfer yn cadw ei gerbydau pan nad ydynt yn cael eu defnyddio).

Mae angen trwydded ar y rhan fwyaf o ddefnyddwyr cerbydau masnachol sy’n pwyso dros 3.5 tunnell (h.y. y cyfanswm pwysau uchaf a ganiateir pan maent yn cael eu llwytho, gan gynnwys unrhyw drelars).

Yn ogystal, mae defnyddwyr cerbydau nwyddau ysgafn (LGV) dros 2.5 tunnell hefyd angen trwydded gweithredwr wrth gludo nwyddau am dâl neu wobr ar daith ryngwladol. Nid yw’n ofynnol i weithredwyr sydd â thrwyddedau gweithredwr LGV (h.y. y rhai sy’n awdurdodi defnyddio cerbydau (a threlars) dros 2.5 tunnell, a hyd at a chan gynnwys 3.5 tunnell) bennu canolfan weithredu ac, felly, nid ydynt yn ddarostyngedig i’r darpariaethau amgylcheddol a ddisgrifir yn y canllaw hwn. Fodd bynnag, maent yn destun gwrthwynebiadau ar seiliau statudol eraill. At ddiben y canllaw hwn mae unrhyw gyfeiriad at yr angen am ganolfan weithredu a darpariaethau amgylcheddol yn cyfeirio at gerbydau a ddefnyddir o dan drwydded gweithredwr HGV (h.y. fel arfer rhai dros 3.5 tunnell).

Deiliad trwydded yw’r ‘gweithredwr’. Bydd trwydded yn awdurdodi gweithredwr i ddefnyddio hyd at uchafswm o gerbydau modur a threlars, ac i ddefnyddio canolfan neu ganolfannau gweithredu penodol, ac eithrio yn achos LGVs fel y nodir uchod.

3.2 Sut mae gweithredwr yn cael trwydded?

Rhaid i weithredwr feddu ar drwydded ym mhob Ardal Draffig lle mae ganddo/ganddi ganolfan neu ganolfannau gweithredu. Gall trwyddedau awdurdodi defnyddio mwy nag un ganolfan weithredu.

Gwneir ceisiadau am drwydded i gomisiynwyr traffig. Mae pob comisiynydd traffig yn gorff cyhoeddus ar wahân ac, er eu bod wedi cael eu penodi gan yr Ysgrifennydd Gwladol, mae pob un yn annibynnol ar unrhyw adran o’r Llywodraeth, os ydynt yn arfer swyddogaethau barnwrol neu peidio. Mae wyth ardal draffig ac wyth comisiynydd traffig (Mae manylion yr ardaloedd traffig yn Atodiad 1).

Mae addasrwydd canolfan weithredu arfaethedig yn un yn unig o nifer o faterion y mae’n rhaid i gomisiynydd traffig eu hystyried cyn caniatáu cais. Mae materion eraill yn cynnwys addasrwydd ymgeisydd i ddal trwydded; yr adnoddau ariannol sydd ar gael, a’r trefniadau sydd ar waith, i gynnal a chadw ei gerbydau; a, lle ei fod yn briodol, cymhwysedd proffesiynol.

Unwaith y bydd trwydded wedi cael ei chyhoeddi, gall gweithredwr wneud cais i’w ddiwygio (amrywio).

3.3 Pwy all wrthwynebu caniatáu cais?

Mae gan berchnogion a meddianwyr tir neu adeiladau ger canolfan weithredu sy’n teimlo y byddai defnydd neu fwynhad o’u tir eu hunain yn cael ei effeithio’n negyddol gan y ganolfan weithredu arfaethedig yr hawl i fynegi eu barn i gomisiynydd traffig. Fe’u gelwir yn gynrychiolwyr; dim ond ar sail amgylcheddol y gellir gwneud sylwadau.

Gall gwrthwynebiadau gael eu gwneud gan wrthwynebwyr statudol megis awdurdodau lleol, awdurdodau cynllunio, yr heddlu, a rhai Cymdeithasau Llafur ac Undebau Llafur. Gallant wrthwynebu caniatáu cais ar sail enw da neu addasrwydd i ddal trwydded, cyllid a chymhwysedd proffesiynol y gweithredwr yn ogystal ag addasrwydd amgylcheddol a chyffredinol canolfan weithredu.

Mae gan wrthwynebwyr a chynrychiolwyr hawliau gwahanol. Mae’r Canllaw hwn yn ymdrin â hawliau pob un ar wahân.

3.4 Sut mae cynrychiolwyr yn cael gwybod am geisiadau?

Rhaid i ymgeisydd am drwydded newydd, neu am newid trwydded a fyddai’n effeithio ar ganolfan weithredu, hysbysebu’r defnydd arfaethedig mewn papur newydd lleol sy’n cylchredeg o fewn ardal y ganolfan weithredu. Dylai’r hysbyseb roi enw’r gweithredwr, cyfeiriad y ganolfan weithredu a faint o lorïau a threlars awdurdodedig, neu ychwanegol, y bydd neu y bwriedir eu cadw yno os caniateir y cais. Bydd hefyd yn dangos cyfeiriad y swyddfa lle mae’n rhaid anfon sylwadau.

Mae’r hysbyseb yn rhoi cyfle i ddarpar gynrychiolwyr ymateb o fewn cyfnod penodol o amser (o fewn 21 diwrnod ar ôl i’r hysbyseb ymddangos mewn papur newydd) ac i bobl eraill sydd â diddordeb yn y defnydd o’r safle fel canolfan weithredu ystyried tynnu sylw gwrthwynebwyr statudol at y cais er mwyn eu hannog i wrthwynebu. Rhoddir manylion am sut i gyflwyno sylw yn Rhan 3 y cyfarwyddyd hwn. Sylwch nad yw’r statud dim ond yn ei wneud yn ofynnol i ymgeisydd am drwydded hysbysebu mewn un neu fwy o bapurau newydd lleol sy’n cylchredeg yng nghyffiniau canolfan weithredu arfaethedig. Nid oes gan y comisiynydd traffig unrhyw awdurdod cyfreithiol i nodi pa bapur newydd a ddefnyddir. Mater i’r ymgeisydd fodd bynnag yw bodloni’r comisiynydd traffig eu bod wedi cwrdd â’r gofynion.

3.5 Sut mae gwrthwynebwyr yn cael gwybod am geisiadau ac os yw’r defnydd arfaethedig o ganolfan weithredu yn cael ei hysbysebu mewn unrhyw ffordd arall?

Rhaid i gomisiynydd traffig hefyd gyhoeddi manylion y rhan fwyaf o geisiadau. Gwneir hyn trwy ddefnyddio cyhoeddiad o’r enw “Ceisiadau a Phenderfyniadau” (As & D), a gyhoeddir bob wythnos. Mae’n rhaid i wrthwynebwyr statudol ymateb o fewn cyfnod penodol ar ôl cyhoeddi manylion cais os ydynt yn dymuno gwrthwynebu, ond gall unrhyw un danysgrifio i As & Ds gan ei fod yn ffordd dda o gael y wybodaeth ddiweddaraf.

Mae copïau o Geisiadau a Phenderfyniadau ar gael yn rhad ac am ddim ar y wefan: https://www.gov.uk/government/organisations/traffic-commissioners/series/traffic-commissioner-applications-and-decisions

Mae hefyd yn bosibl tanysgrifio i’r cyhoeddiadau am ffi. Gellir cael rhagor o wybodaeth am danysgrifio i As & Ds gan Swyddfa’r Comisiynydd Traffig.

3.6 Beth sy’n digwydd nesaf?

Bydd comisiynydd traffig yn ystyried yr holl wrthwynebiadau a sylwadau a ddaw i law ar yr amod eu bod yn cael eu “gwneud yn briodol” (gweler ‘Sut y gwneir sylw?’ isod). Bydd comisiynydd traffig hefyd yn ystyried unrhyw wybodaeth berthnasol arall sy’n hysbys am y safle arfaethedig a’r ymgeisydd cyn gwneud penderfyniad ar y cais.

Os bydd comisiynydd traffig yn penderfynu caniatáu’r cais, gall osod:

• amodau amgylcheddol ar ddefnyddio canolfan weithredu os yw’n teimlo eu bod yn angenrheidiol i atal neu leihau effeithiau andwyol, a/neu

• amodau diogelwch ffyrdd os yw’n ystyried eu bod yn angenrheidiol i atal cerbydau awdurdodedig rhag achosi perygl i’r cyhoedd ar unrhyw bwynt lle mae cerbydau’n ymuno â ffordd gyhoeddus am y tro cyntaf ar eu ffordd i ganolfan weithredu ac oddi yno, ac ar unrhyw ffordd ddynesu breifat.

Mae torri amodau trwydded yn drosedd ac mae gweithredwr yn wynebu cosbau os bydd yn gwneud hynny.

3.7 Pa amodau amgylcheddol y gellir eu gosod ar drwydded?

Gall y rhain gynnwys:

• nifer, math a maint y cerbydau awdurdodedig, gan gynnwys trelars, a gedwir yn y ganolfan weithredu ar gyfer cynnal a chadw neu barcio;

• y trefniadau parcio ar gyfer cerbydau awdurdodedig, gan gynnwys trelars, yn y ganolfan weithredu neu gerllaw;

• yr adegau pan ellir ddefnyddio’r ganolfan ar gyfer cynnal a chadw neu symud cerbydau awdurdodedig;

• sut mae cerbydau awdurdodedig yn mynd i mewn ac yn gadael y ganolfan weithredu.

3.8 Beth yw’r terfynau ar bwerau comisiynydd traffig?

Dim ond i ddeiliad y drwydded dan sylw a’r defnydd o gerbydau a awdurdodwyd o dan y drwydded y gall amodau ar ddefnyddio canolfan weithredu fod yn berthnasol. Ni all comisiynydd traffig osod cyfyngiadau ar unrhyw gerbydau sy’n ymweld â’r safle neu sy’n ei ddefnyddio at ddibenion eraill.

Mae’n bwysig cydnabod bod pwerau’r comisiynydd yn hollol ar wahân ac yn wahanol i rai awdurdodau priffyrdd, cynllunio ac awdurdodau lleol. Ni all comisiynydd reoli defnydd y safle at ddibenion eraill. Cyfrifoldeb yr awdurdod cynllunio lleol yw hynny.

Ni all comisiynydd traffig ystyried addasrwydd nad yw’n amgylcheddol, gan gynnwys diogelwch, y briffordd gyhoeddus sy’n arwain at y ganolfan weithredu neu’r rhwydwaith ffyrdd. Materion i’r awdurdodau priffyrdd yw’r rhain.

4. Cynrychioliadau

4.1 Pwy neu beth yw cynrychiolydd?

Gall perchnogion a deiliaid tir neu adeiladau ger (o fewn cyffiniau, gweler Para (3.1.2)) canolfan weithredu sy’n teimlo y byddai defnydd neu fwynhad o’u tir eu hunain yn cael ei effeithio’n “rhagfarnus” gan y ganolfan weithredu arfaethedig, wneud sylw yn erbyn caniatáu cais a gelwir yn “gynrychiolwyr”. Dim ond ar sail amgylcheddol y gellir gwneud sylwadau ac mewn ymateb i hysbyseb a osodir gan ymgeisydd (gweler paragraffau 2.4.1 a 2.4.2). Rhaid i Gynrychiolydd gael ei effeithio’n uniongyrchol gan niwsans amgylcheddol sy’n deillio’n uniongyrchol o’r ganolfan weithredu ac nid o ganlyniad i draffig ar briffyrdd cyhoeddus.

Gall comisiynydd traffig ystyried bod rhai pobl sy’n ymateb i hysbyseb yn byw’n rhy bell i ffwrdd o’r ganolfan weithredu i gael eu heffeithio ganddi ac efallai na fyddant yn derbyn y sylw fel un dilys.

Mae penderfyniad y comisiynydd traffig ynghylch os yw sylw’n dderbyniol neu peidio yn derfynol.

Ni all Cynghorau Plwyf, cymdeithasau trigolion a grwpiau gweithredu gyflwyno sylwadau heblaw eu bod yn berchnogion neu’n ddeiliaid tir yr effeithir arno yng nghyffiniau canolfan weithredu a’u bod yn gallu dangos y bydd niwsans amgylcheddol yn effeithio’n niweidiol ar eu defnydd o’r tir neu’r adeiladau hwnnw. Gall grwpiau o drigolion, Cynghorau Plwyf, neu eraill na ellir eu derbyn fel cynrychiolwyr ystyried rhinwedd mynd at wrthwynebwyr statudol, megis awdurdodau lleol, er mwyn cyflwyno eu hachos a gofyn iddynt ystyried gwrthwynebu.

4.2 Sut y gwneir sylw?

Er mwyn i sylw fod yn ddilys mae’n rhaid iddo:

• gael ei wneud yn ysgrifenedig i’r cyfeiriad a ddangosir yn yr hysbyseb. Nid oes unrhyw ffurf benodol ond rhaid nodi’r sail yn glir;

• gael ei wneud o fewn 21 diwrnod i’r dyddiad yr ymddangosodd yr hysbyseb yn y papur newydd;

• gael ei lofnodi. Os bydd unigolyn yn gwneud sylw rhaid iddo gael ei lofnodi gan y person hwnnw. Os yw’n cael ei wneud gan gwmni neu gan unrhyw grŵp o bobl arall rhaid iddo gael ei lofnodi gan un neu ragor o bobl a awdurdodwyd i lofnodi gan y grŵp hwnnw o bobl. Gall cyfreithiwr sy’n gweithredu ar ran cynrychiolydd, boed yn unigol, yn gwmni neu’n grŵp arall lofnodi ar ei ran. Dylai unrhyw un sy’n ystyried cyflwyno deiseb ddarllen y nodiadau isod ym mharagraffau 3.3.1 a 3.3.2;

• ddatgan seiliau perthnasol; a

• gael ei gopïo i’r ymgeisydd ar yr un diwrnod, neu’r diwrnod gwaith nesaf, ag y cyflwynir y sylw i’r comisiynydd traffig

Cyfeiriwch hefyd at Ran ‘Pa seiliau sy’n berthnasol i ystyriaeth comisiynydd traffig?’

Heblaw bod amgylchiadau eithriadol a fyddai’n cyfiawnhau gwneud fel arall, rhaid i gomisiynydd traffig wrthod derbyn sylw fel un ‘a wnaed yn briodol’ (yn ddilys at ddibenion ystyriaethau’r comisiynydd traffig) heblaw ei fod yn cael ei wneud erbyn y dyddiad gofynnol ac yn y modd gofynnol.

Wrth gyflwyno sylw mae’n ddefnyddiol:

• nodi yn y llythyr sylwadau os yw copi wedi cael ei anfon at yr ymgeisydd/gweithredwr ac, os nad yw, y rheswm dros beidio â gwneud hynny;

• cyflwyno llinfap yn dangos y pellter o’ch eiddo i’r ganolfan weithredu.

4.3 A yw’n werth cael deiseb at ei gilydd?

Yn aml, mae’n anodd penderfynu ar sail deisebau os yw’r holl bobl a enwir yn berchnogion/deiliaid eiddo o fewn cyffiniau’r ganolfan weithredu arfaethedig a gall rhannau o ddeiseb gyfeirio at faterion y tu allan i awdurdodaeth y comisiynydd traffig. Felly, gallai fod gwerth cyfyngedig i ddeiseb.

Os penderfynir bwrw ymlaen â deiseb yna dylid enwebu un person fel y pwynt cyswllt ar gyfer delio â staff comisiynydd traffig. Dylai’r holl lofnodwyr roi’r enw a’r cyfeiriad llawn, gan gynnwys y cod post, a bydd Swyddfa’r Comisiynydd Traffig fel arfer yn cysylltu â nhw yn unigol. Dylai fersiwn wreiddiol y ddeiseb fod ar gael i’r comisiynydd traffig.

4.4 Pa seiliau sy’n berthnasol i ystyriaeth comisiynydd traffig?

Dim ond os yw’n ymwneud â’r effeithiau amgylcheddol andwyol y disgwylir i ddefnyddio cerbydau gweithredwr mewn canolfan weithredu ar ddefnydd neu fwynhad yr eiddo y mae’r cynrychiolydd yn berchen arno neu’n ei feddiannu y gellir trin sylw fel un dilys.

Wrth ystyried yr effaith amgylcheddol y gallai canolfan weithredu gael, bydd y comisiynydd traffig yn ystyried pa mor agos yw’r safle at eiddo cynrychiolydd ac addasrwydd y safle ar gyfer ei ddefnydd arfaethedig.

Gall comisiynydd traffig ystyried:

• natur neu ddefnydd unrhyw dir arall yng nghyffiniau’r ganolfan weithredu a’r effaith y byddai’r drwydded yn debygol o’i chael ar yr amgylchedd;

• os yw’r safle wedi cael ei ddefnyddio fel canolfan weithredu o’r blaen, i ba raddau y byddai caniatáu’r cais yn arwain at newid a fyddai’n effeithio’n andwyol ar amgylchedd ei gyffiniau;

• os nad yw wedi cael ei ddefnyddio fel canolfan weithredu o’r blaen, unrhyw wybodaeth y mae’n hysbys iddo/iddi am ganiatâd cynllunio sy’n ymwneud â’r ganolfan weithredu neu dir arall yng nghyffiniau’r ganolfan weithredu;

• nifer, math a maint y cerbydau modur a threlars awdurdodedig;

• y trefniadau, neu’r trefniadau arfaethedig, ar gyfer parcio cerbydau modur neu drelars;

• natur ac amserau defnydd y tir fel canolfan weithredu;

• natur ac amserau defnyddio offer a osodwyd (neu y bwriedir eu gosod) yn y ganolfan weithredu mewn cysylltiad â’i ddefnydd fel canolfan weithredu;

• y modd y mae cerbydau a awdurdodwyd gan y drwydded yn mynd i mewn ac allan o’r ganolfan weithredu, ac amlder y cerbydau hynny.

Yn gyffredinol, bydd comisiynydd traffig yn ystyried effeithiau:

• Sŵn – o gerbydau’r ymgeisydd yn symud i mewn ac allan o’r ganolfan weithredu a thra yn y ganolfan. Gall hyn fod yn ymwthiol yn y gymdogaeth, o gofio’r defnydd o dir arall yn yr ardal gyfagos a’r oriau gweithredu a fwriedir;

• Ymwthiad Gweledol – yr effaith y gallai parcio cerbydau yn y ganolfan weithredu gael ar yr olygfa o eiddo neu dir y cynrychiolydd;

• Dirgryniad – yr effaith y gall symudiadau cerbydau gael, naill ai yn y ganolfan weithredu neu ar eu ffordd i’r ganolfan weithredu neu oddi yno;

• Mygdarth/Llygredd – effaith mygdarth o gerbydau’r ymgeisydd ar ddefnydd neu fwynhad o eiddo.

Noder Gall comisiynydd traffig ystyried effaith y cerbydau hynny yn unig i’w gweithredu gan yr ymgeisydd. Os yw’r safle eisoes yn cael ei ddefnyddio gan weithredwyr cerbydau nwyddau eraill mae’n bosibl gwneud cwyn (gweler Rhan 5 – Cwynion).

Er mwyn eich cynorthwyo i gyflwyno gwrthwynebiad i gais, mae templed enghreifftiol i’w weld yn Atodiad 3 y canllaw hwn. Er nad oes unrhyw ofyniad i gyflwyno sylw gan ddefnyddio’r templed hwn, fe bwriedir fel canllaw defnyddiol sy’n nodi materion y gall y comisiynydd traffig eu cymryd i ystyriaeth ac na chaiff eu hystyried.

4.5 Beth sy’n digwydd ar ôl i sylwadau gael eu cyflwyno?

Cydnabyddir sylwadau ac weithiau ceisir gwybodaeth atodol. Os na fydd cynrychiolwyr yn ymateb i ohebiaeth, gall y comisiynydd traffig gymryd yn ganiataol nad ydynt yn dymuno dilyn eu gwrthwynebiad.

Fel arfer, gofynnir i’r ymgeisydd am ei farn ar y materion a godwyd gan unrhyw gynrychiolwyr a, lle ei fod yn briodol, gofynnir iddo gysylltu’n uniongyrchol â’r cynrychiolwyr i weld os ellir ddatrys unrhyw wahaniaethau heb ymyrraeth ffurfiol gan y comisiynydd traffig.

Gall y comisiynydd traffig hefyd ofyn i un o Archwilwyr Traffig yr Asiantaeth Safonau Gyrwyr a Cherbydau (DVSA) ymweld ac adrodd ar addasrwydd canolfan weithredu i’r graddau y mae ei awdurdodaeth yn ymestyn.

Bydd y comisiynydd traffig wedyn yn ystyried os oes angen iddo/iddi gynnal Ymchwiliad Cyhoeddus i glywed y dystiolaeth cyn dod i benderfyniad neu a oes ganddo/ganddi ddigon o dystiolaeth yn barod i wneud penderfyniad.

Wrth wneud penderfyniad gall y comisiynydd traffig ganiatáu’r cais fel y gwnaed cais amdano, neu gydag addasiadau, gall atodi amodau neu wrthod y cais.

4.6 Ydy’r cynrychiolwyr yn cael gwybod am benderfyniad y comisiynydd traffig?

Os penderfynir gwrando ar y cais mewn Ymchwiliad Cyhoeddus bydd cynrychiolwyr yn cael eu gwahodd i fod yn bresennol ac, yn achos cynrychiolwyr “dilys”, i gyflwyno eu hachos.

Os gellir gwneud y penderfyniad ar sail y dystiolaeth ysgrifenedig o flaen ef/hi bydd y comisiynydd traffig yn hysbysu’r cynrychiolwyr o’r penderfyniad terfynol yn ysgrifenedig; bydd hyn yn cynnwys manylion unrhyw amodau neu ymrwymiadau arbennig sydd ynghlwm wrth y drwydded.

4.7 Ydy penderfyniad y comisiynydd traffig yn derfynol?

Gall gweithredwr neu wrthwynebydd statudol apelio i’r Uwch Dribiwnlys yn erbyn penderfyniad comisiynydd traffig. Nid oes gan gynrychiolwyr hawl o’r fath. Os cyflwynir apêl dywedir wrth y cynrychiolwyr ac mae ganddynt 14 diwrnod o ddyddiad yr hysbysiad i wneud cais i’r Uwch Dribiwnlys i gael eu gwneud yn barti i’r apêl. Fodd bynnag, gall cynrychiolwyr, lle maent yn teimlo na chydymffurfiwyd â gofyniad gweithdrefnol cyfreithiol, ofyn i’r comisiynydd traffig adolygu penderfyniad. Fodd bynnag, dim ond pan na ddilynwyd y weithdrefn briodol y gellir gwneud hyn.

Er na all cynrychiolwyr apelio i’r Uwch Dribiwnlys yn erbyn penderfyniad comisiynydd traffig gallant wneud cais i’r Uchel Lys am adolygiad barnwrol.

5. Gwrthwynebiadau

5.1 Pwy all wrthwynebu?

Mae gan y sefydliadau canlynol hawl statudol i wrthwynebu cais am drwydded gweithredwr cerbydau nwyddau neu gais i amrywio trwydded ar ôl ei chyhoeddi:

• Prif Swyddog yr Heddlu;

• Awdurdod Lleol (ond nid Cyngor Plwyf);

• Awdurdod Cynllunio;

• Cymdeithas Symudwyr Prydain;

• Logistics UK, y Gymdeithas Cludo Nwyddau yn flaenorol;

• GMB, Undeb y Gweithwyr Cyffredinol a Bwrdeistrefol yn flaenorol;

• Undeb Cenedlaethol y Gweithwyr Rheilffyrdd, Morwrol a Thrafnidiaeth;

• y Gymdeithas Cludo Ffordd;

• Uno’r undeb, sef Undeb y Gweithwyr Trafnidiaeth a Chyffredinol gynt, cyn ei uno ag Amicus;

• Undeb y Gweithwyr Siopau, Dosbarthu a Gweithwyr Perthynol;

• yr Undeb Trafnidiaeth Ffyrdd Unedig;

• undeb llafur penodedig fel y diffinnir yn Neddf Undebau Llafur a Chysylltiadau Llafur (Cydgrynhoi) 1992. See prescribed trade unions

5.2 Sut mae gwrthwynebwyr statudol yn cael eu hysbysu am unrhyw gais?

Mae cyhoeddiad o’r enw ‘Ceisiadau a Phenderfyniadau’ yn cael ei gynhyrchu’n rheolaidd ar gyfer pob ardal draffig sy’n cynnwys manylion yr holl geisiadau am drwydded a wnaed yn yr ardal honno yn ystod cyfnod penodol. Mae’r cyhoeddiad yn cael ei e-bostio ar gais i Wrthwynebwyr Statudol yn y rhanbarth a gwmpesir gan yr ardal draffig. Cedwir y rhestr o dderbynwyr mor gyfredol â phosibl ond os teimlwch y dylech fod yn derbyn copi ac nad ydych, cysylltwch â Swyddfa’r Comisiynydd Traffig.

5.3 Ar ba sail y gellir gwneud gwrthwynebiadau?

Gellir gwneud gwrthwynebiadau ar sail amgylcheddol neu heb fod yn amgylcheddol neu’r ddau.

5.4 Seiliau amgylcheddol

Gellir gwneud gwrthwynebiadau amgylcheddol o dan ddarpariaethau Adran 12(1) (ceisiadau am) ac Adran 19(2)(a) a (4)(a) (amrywiadau i) o Ddeddf Cerbydau Nwyddau (Trwyddedu Gweithredwyr) 1995.

Gall y ffactorau amgylcheddol sy’n deillio o ddefnyddio tir fel canolfan weithredu ac y gellir eu hystyried yn berthnasol i wrthwynebiad gynnwys:

• sŵn;

• mygdarth;

• llygredd;

• dirgryniad;

• ymwthiad gweledol.

Gweler Rhan ‘Pa seiliau sy’n berthnasol i ystyriaeth comisiynydd traffig?’ am fanylion pellach.

5.5 Ddim yn amgylcheddol

Gellir gwneud gwrthwynebiadau nad ydynt yn rhai amgylcheddol ar un neu fwy o’r seiliau canlynol ar y sail na ellir bodloni gofynion Adran 13 Deddf Cerbydau Nwyddau (Trwyddedu Gweithredwyr) 1995. Gallant ymwneud â:

a) addasrwydd yr ymgeisydd i ddal trwydded gweithredwr ar y sail na all fodloni’r gofynion i fod yn:

• enw da (ar gyfer trwyddedau safonol yn unig); neu

• ffit i ddal trwydded (ar gyfer trwyddedau cyfyngedig yn unig); neu

• o sefyllfa ariannol briodol (ar gyfer trwyddedau safonol yn unig); neu

• yn broffesiynol gymwys (ar gyfer trwyddedau safonol yn unig).

b) addasrwydd y ganolfan weithredu mewn perthynas â:

• maint ar gyfer nifer y cerbydau a threlars y bwriedir eu parcio yno;

• diogelwch y trefniadau mynediad ac allanfa o’r safle i’r briffordd gyhoeddus; neu

• cyfleusterau parcio o fewn neu o gwmpas y safle.

5.6 Gwrthwynebu

Rhaid i wrthwynebiad i gais am drwydded gweithredwr neu amrywiad i drwydded gweithredwr:

• gael ei wneud yn ysgrifenedig i’r comisiynydd traffig yn Swyddfa’r Comisiynydd Traffig a lle bynnag bod modd, dylai ddyfynnu’r ddeddfwriaeth y gwneir y gwrthwynebiad oddi tani;

• gael ei lofnodi gan lofnodwr awdurdodedig o’r sefydliad sy’n gwneud y gwrthwynebiad;

• ddod i law Swyddfa’r Comisiynydd Traffig heb fod yn hwyrach na 21 diwrnod ar ôl y dyddiad y cyhoeddir hysbysiad o’r cais yn ‘Ceisiadau a Phenderfyniadau’;

• gael ei gopïo i’r ymgeisydd ar yr un diwrnod, neu’r diwrnod gwaith nesaf, ag y cyflwynir y gwrthwynebiad i’r comisiynydd traffig

• nodi seiliau penodol a rhoi digon o fanylion fel bod yr ymgeisydd yn gwybod yr achos y mae’n rhaid iddo/iddi ei ateb.

Os na chaiff unrhyw un o’r meini prawf uchod eu bodloni ni fydd y comisiynydd traffig yn derbyn y gwrthwynebiad fel un a wnaed yn briodol heblaw bod amgylchiadau eithriadol.

Er mwyn eich cynorthwyo i gyflwyno gwrthwynebiad i gais, mae templed enghreifftiol i’w weld yn Atodiad 4 y canllaw hwn. Er nad oes unrhyw ofyniad i gyflwyno gwrthwynebiad gan ddefnyddio’r templed hwn, fe bwriedir fel canllaw defnyddiol sy’n nodi materion y gall y comisiynydd traffig eu cymryd i ystyriaeth ac na chaiff eu hystyried.

5.7 Beth sy’n digwydd nesaf?

Yn achos gwrthwynebiad dilys bydd Swyddfa’r Comisiynydd Traffig fel arfer yn ysgrifennu at y gweithredwr yn gofyn am ragor o wybodaeth am y defnydd arfaethedig o’r ganolfan weithredu ac yn gofyn am sylwadau ar y materion sydd wedi cael eu cynnwys yn y gwrthwynebiad. Bydd yr ymgeisydd a’r gwrthwynebydd hefyd yn cael eu hannog i geisio datrys unrhyw wahaniaethau posibl rhyngddynt trwy gyswllt uniongyrchol.

Bydd y comisiynydd traffig wedyn yn penderfynu os yw’n gallu gwneud penderfyniad ar y cais neu os oes angen cynnal Ymchwiliad Cyhoeddus i glywed tystiolaeth gan y ddau barti cyn dod i benderfyniad. Lle bod y comisiynydd traffig o’r farn y gallai fod yn bosibl datrys materion heb Ymchwiliad Cyhoeddus, bydd yn gofyn am sylwadau’r partïon perthnasol ar unrhyw ffordd ymlaen arfaethedig cyn penderfynu os ellir penderfynu ar y cais bryd hynny, neu os yw yn angenrheidiol i fynd ymlaen i wrandawiad.

5.8 Pa ystod o benderfyniadau sydd ar gael i’r comisiynydd traffig?

Mae nifer o opsiynau ar gael i’r comisiynydd traffig, y rhai mwyaf arferol yw:

• caniatáu’r cais fel y gwnaed cais amdano;

• caniatáu’r cais ond gosod amodau neu gofnodi ymrwymiadau ynglŷn â defnyddio’r ganolfan weithredu;

• caniatáu’r cais am lai o gerbydau a/neu drelars;

• gwrthod y cais.

5.9 Ydy penderfyniad y comisiynydd traffig yn derfynol?

Gellir herio unrhyw benderfyniad i beidio â chaniatáu cais yn llawn, atodi amodau neu gofnodi ymrwymiadau ynghylch defnyddio canolfan weithredu neu beidio â bodloni dymuniadau gwrthwynebydd statudol drwy apêl i’r Uwch Dribiwnlys - Siambr Apeliadau Gweinyddol (Trafnidiaeth).

Mae gwefan y Tribiwnlys yn cynnwys ffurflen a manylion am y broses.

6. Cwynion

6.1 Beth yw cwynion?

Yn wahanol i sylwadau a gwrthwynebiadau a wneir mewn ymateb i geisiadau, gall unrhyw un wneud cwynion ar unrhyw adeg.

Yn gyffredinol, gall cwynion fod yn ymwneud â defnyddio canolfan weithredu bresennol neu am dorri unrhyw un o’r telerau, er enghraifft amodau, y rhoddwyd trwydded oddi tanynt, gan gynnwys parcio.

Lle bod modd, byddai comisiynydd traffig yn annog y partïon dan sylw i ddatrys unrhyw broblemau rhyngddynt eu hunain ar sail un i un. Yn aml iawn, gall ymagwedd uniongyrchol at y gweithredwr arwain at ateb boddhaol heb gyfraniad sylweddol gan y comisiynydd, a allai arbed amser ac arian i bawb dan sylw.

6.2 Ar ba sail y gellir gwneud cwynion?

Gall cwyn am ganolfan weithredu awdurdodedig fod naill ai ar sail amgylcheddol neu ddiogelwch ar y ffyrdd.

6.3 Sut mae rhywun yn gwneud cwyn?

Dylid gwneud cwynion yn ysgrifenedig i Swyddfa’r Comisiynydd Traffig yn:

Office of the Traffic Commissioner (Licensing)

Quarry House
Quarry Hill
Leeds
LS2 7UE

Email [email protected]

Phone 0300 123 9000

Dylai:

• nodi’n glir gan bwy y daw’r gŵyn;

• ddatgan yn glir y rhesymau dros gwyno;

• nodi’n glir y ganolfan weithredu dan sylw gan roi cyfeiriad llawn y ganolfan weithredu ac enw(au) y gweithredwr(wyr) sy’n defnyddio’r ganolfan weithredu y mae’r gŵyn yn ymwneud â hi, ac os yn bosibl, manylion y cerbydau, a symudiadau sy’n peri pryder.

Er mwyn eich cynorthwyo i wneud cwyn am ganolfan weithredu bresennol, mae templed enghreifftiol (ffurflen GVenv05) i’w weld yn Atodiad 5 o’r canllaw hwn.

6.4 Beth sy’n digwydd pan wneir y gŵyn?

Bydd cwynion yn cael eu cydnabod ac anfonir rhagor o wybodaeth am y drefn gwyno at y sawl sy’n gwneud y gŵyn. Os nad ydynt wedi gwneud hynny eisoes, gofynnir iddynt lenwi ffurflen GVenv05 sydd i’w gweld yn Atodiad 5 o’r canllaw hwn. Mae angen hyn er mwyn rhoi’r wybodaeth bellach i’r comisiynydd traffig y bydd ei angen arno/arni i ystyried y safbwyntiau a gyflwynwyd.

Gellir anfon copi o’r rhan berthnasol o’r ffurflen at y gweithredwr(wyr) dan sylw. Bydd hyn yn rhoi’r cyfle iddo/iddi wneud sylwadau ar y materion a godwyd ac i unioni unrhyw broblemau efallai nad yw ef/hi yn ymwybodol ohonynt.

6.5 Beth sy’n digwydd nesaf?

Er y gellir gwneud cwyn ar unrhyw adeg yn erbyn canolfan weithredu a nodir ar drwydded, ni all y comisiynydd traffig gymryd camau ar unwaith heblaw yr ystyrir bod y gweithredwr dan sylw yn gweithredu y tu allan i delerau ei drwydded/thrwydded. Fel arall, caiff yr amser y gall y comisiynydd traffig weithredu ei bennu gan yr hyn a elwir yn ‘Ddyddiad Adolygu’ (gweler Rhan 6 am ragor o wybodaeth am yr Adolygiad o Ganolfannau Gweithredu).

Heblaw bod gweithredwr yn gwneud cais i amrywio’r defnydd o’i ganolfan weithredu, dim ond bob pum mlynedd y caiff y comisiynydd traffig gyfle i adolygu addasrwydd y ganolfan honno bob pum mlynedd. Ar ôl ei dderbyn, bydd cwyn yn cael ei chofrestru yn erbyn trwydded y gweithredwr perthnasol. Os nad yw’n gŵyn sy’n awgrymu bod gweithredwr yn gweithredu y tu allan i delerau ei drwydded, bydd y gŵyn yn cael ei gario ymlaen a’i hystyried yn ystod y cam adolygu trwydded y gweithredwr. Os yw’r gŵyn yn ymwneud â gweithredu y tu allan i delerau’r drwydded, caiff y manylion eu trosglwyddo i’r Asiantaeth Safonau Gyrwyr a Cherbydau i’w harchwilio.

Gall yr un person wneud cwynion pellach ar unrhyw adeg cyn y dyddiad adolygu.

Bydd pobl sy’n gwneud cwynion yn cael eu hysbysu pryd mae’r dyddiad adolygu nesaf i fod a bydd pob cam rhesymol yn cael ei gymryd i roi gwybod iddynt am benderfyniad y comisiynydd traffig bryd hynny.

Os bydd gweithredwr yn y cyfamser yn gwneud cais i amrywio ei drwydded mewn ffordd a fyddai’n effeithio ar ganolfan weithredu caiff y cais ei gyhoeddi yn As a Ds. Gall y rhai sydd wedi gwneud cwynion gyflwyno sylwadau neu wrthwynebiadau yn erbyn caniatáu’r amrywiad. Ni fydd y cwynion a wnaed eisoes yn cael eu trin fel sylwadau neu wrthwynebiadau. Bydd yn rhaid gwrthwynebu ar wahân yn unol â Rhannau 3 a 4 y canllaw hwn.

7. Adolygiad o Ganolfannau Gweithredu

Beth yw adolygiad?

Mae’r weithdrefn gwyno (fel yr amlinellir yn Rhan 5), yn gysylltiedig â gallu’r comisiynydd traffig i adolygu addasrwydd y ganolfan(nau) gweithredu ar drwydded gweithredwr. Gall y comisiynydd traffig gynnal adolygiad o’r fath bob pum mlynedd gan ddechrau ar y dyddiad y daeth trwydded gweithredwr cerbyd nwyddau i rym.

Fodd bynnag, nid yw’r adolygiad yn awtomatig ac mae yn ôl disgresiwn y comisiynydd traffig. Wrth wneud ei benderfyniad os dylid adolygu neu peidio bydd yn cymryd i ystyriaeth unrhyw gwynion a dderbyniwyd yn erbyn canolfan weithredu yn y pum mlynedd flaenorol.

7.1 Sut bydd pobl yn gwybod os bydd adolygiad yn cael ei gynnal?

Yn y rhan fwyaf o amgylchiadau bydd person neu sefydliad sydd wedi gwneud cwyn yn erbyn canolfan weithredu wedi cael gwybod pryd y disgwylir i’r ganolfan(nau) gweithredu gael eu hadolygu. Yn agos at ddyddiad yr adolygiad gall Swyddfa’r Comisiynydd Traffig ysgrifennu ato eto yn gofyn os yw’r pwyntiau a wnaed yn y llythyr gwreiddiol yn dal yn berthnasol ac os yw’r awdur yn dal i ddymuno iddynt gael eu hystyried.

7.2 Beth sy’n digwydd nesaf?

Bydd y comisiynydd traffig yn ystyried yr holl dystiolaeth o’i flaen ac yn penderfynu os yw’n cyfiawnhau adolygiad o’r ganolfan weithredu dan sylw. Cyn gynted ag y bydd y penderfyniad i adolygu’r ganolfan weithredu neu peidio wedi cael ei wneud, bydd unrhyw un sydd wedi cwyno yn cael ei hysbysu.

Nid yw hyn yn golygu bod y gweithredwr yn rhydd i wneud fel ydyw eisiau am bum mlynedd.

Nid yw’r weithdrefn adolygu yn effeithio ar bwerau’r comisiynydd traffig i weithredu a chymryd camau disgyblu ar unrhyw adeg os yw deiliad trwydded yn gweithredu y tu allan i delerau ei drwydded, er enghraifft drwy dorri unrhyw amod defnydd sy’n ymddangos ar amodau’r gweithredwr trwydded.

7.3 Beth fydd yn digwydd os cynhelir adolygiad?

Bydd y comisiynydd traffig yn ystyried:

• os yw’r ganolfan weithredu’n parhau i fod yn addas at y dibenion y mae trwydded y gweithredwr yn awdurdodi iddi gael ei ddefnyddio;

• os gellid gosod neu newid amodau am resymau amgylcheddol neu ddiogelwch ffyrdd a fyddai’n ei wneud yn addas, os ystyrir nad yw bellach yn addas; neu

• os yw’n analluog i gael ei wneud yn addas trwy osod neu newid amodau.

Ar adolygiad mae gan y comisiynydd traffig y pŵer i dynnu canolfan weithredu oddi ar y drwydded neu i atodi amodau neu amrywio amodau presennol.

Gall y comisiynydd traffig osod amodau am resymau amgylcheddol, megis yr amserau y mae cerbydau’n defnyddio’r ganolfan weithredu, neu am resymau nad ydynt yn ymwneud â’r amgylchedd megis diogelwch ffyrdd.

Gall y comisiynydd traffig dynnu canolfan weithredu oddi ar drwydded am resymau amgylcheddol a nid yw’n amgylcheddol; ond yn achos rhesymau amgylcheddol dim ond mewn amgylchiadau cyfyngedig y gellir symud y ganolfan weithredu.

7.4 Ydy penderfyniad y comisiynydd traffig yn derfynol?

Dim ond y gweithredwr sydd â’r hawl i apelio i’r Uwch Dribiwnlys yn erbyn unrhyw benderfyniad a wneir ar adolygiad ac yna dim ond os yw amodau wedi’u hamrywio neu eu gosod ar y drwydded neu os yw canolfan weithredu wedi’i dileu. Dim ond drwy ofyn am adolygiad barnwrol o’r penderfyniad hwnnw drwy’r Uchel Lys y gall achwynwyr herio penderfyniad y comisiynydd traffig.

8. Atodiad 1 – Ardaloedd Traffig

Nodir mai canllaw yn unig yw’r rhestr isod. Wrth gyflwyno cais am drwydded, bydd yr ardal traffig cywir yn cael ei osod yn awtomatig. Os oes unrhyw amheuaeth am ba ardal traffig mae canolfan weithredu wedi ei leoli, gallwch gysylltu â Swyddfa’r Comisiynydd Traffig am gyngor.

8.1 Ardal Traffig y Gogledd Ddwyrain - Yn gyfrifol am

Y bwrdeistrefi metropolitan:

• De Swydd Efrog

• Tyne a Wear

• Gorllewin Swydd Efrog

Siroedd:

• Durham

• Dwyrain Riding yn Swydd Efrog

• Northumberland

• Gogledd Swydd Efrog

• Swydd Nottingham

Ardaloedd:

• Gogledd-Ddwyrain Swydd Lincoln,

• Gogledd Swydd Lincoln

8.2 Ardal Traffig y Gogledd Orllewin - Yn gyfrifol am

Y bwrdeistrefi metropolitan:

• Manceinion Fwyaf

• Glannau Mersi

Siroedd:

• Cheshire

• Cumbria

• Swydd Derby

• Swydd Gaerhirfryn

8.3 Ardal Traffig y Dwyrain - Yn gyfrifol am

Siroedd:

• Swydd Bedford

• Swydd Buckingham

• Swydd Gaergrawnt

• Essex

• Swydd Hertford

• Swydd Gaerlŷr

• Swydd Lincoln (ac eithrio Ardaloedd Gogledd Swydd Lincoln a Gogledd-Ddwyrain Swydd Lincoln)

• Norfolk

• Northamptonshire

• Rutland

• Suffolk

8.4 Ardal Traffig Cymru - Cyfrifol am

• Cymru

8.5 Ardal Traffig Gorllewin Canolbarth Lloegr - Yn gyfrifol am

Y bwrdeistrefi metropolitan yng Ngorllewin Canolbarth Lloegr.

Siroedd:

• Sir Amwythig

• Sir Henffordd

• Swydd Stafford

• Swydd Warwick

• Swydd Gaerwrangon

8.6 Ardal Traffig y Gorllewin - Yn gyfrifol am

Siroedd:

• Berkshire

• Cernyw

• Dyfnaint

• Dorset

• Sir Gaerloyw

• Hampshire

• Swydd Rydychen

• Gwlad yr Haf

• Wiltshire

• Ynys Wyth

Ardaloedd:

• Caerfaddon a Gogledd-Ddwyrain Gwlad yr Haf

• Bryste

• Gogledd Gwlad yr Haf

• De Swydd Gaerloyw

8.7 Ardal Traffig y De Ddwyrain a’r Metropolitan - Yn gyfrifol am

• Llundain Fwyaf

Siroedd:

• Caint

• Surrey

• Dwyrain Sussex

• Gorllewin Sussex

8.8 Ardal Traffig yr Alban - Yn gyfrifol am

• Yr Alban

9. Atodiad 2 - Deddfwriaeth Berthnasol

Deddf Cerbydau Nwyddau (Trwyddedu Gweithredwyr) 1995

Rheoliadau Cerbydau Nwyddau (Trwyddedu Gweithredwyr) 1995 (SI 1995/2869)

Rheoliadau Cerbydau Nwyddau (Trwyddedu Gweithredwyr) 1995 (SI 1995/3000)

Gorchymyn Deddf Cerbydau Nwyddau (Trwyddedu Gweithredwyr) l995 (Darpariaethau Cychwyn a Throsiannol) 1995

Rheoliad (EC) Rhif 1071/2009 (Mynediad at feddiannaeth gweithredwr trafnidiaeth ffordd) – fel y cedwir yn neddfwriaeth y DU

Rheoliad (EC) Rhif 1072/2009 (rheolau cyffredin ar gyfer mynediad i’r ffordd ryngwladol – fel y cedwir yn neddfwriaeth y DU yn y farchnad gludo)

10. Atodiad 3 – Templed ar gyfer cyflwyno sylwadau

See attached ODT form.

11. Atodiad 4 – Templed ar gyfer gwrthwynebu

See attached ODT form.

12. Atodiad 5 – Templed ar gyfer gwneud cwynion

See attached ODT form.