Wskazówki

Wprowadzenie

Zaktualizowano 18 grudnia 2024

Można obejrzeć film na temat badań dostępnych podczas ciąży oraz po narodzinach dziecka.

Badania przesiewowe dla matki i dziecka - film wideo

1. Badanie przesiewowe

Celem badań przesiewowych jest wyodrębnienie osób, u których ryzyko wystąpienia danego problemu zdrowotnego jest wyższe. Umożliwia to pacjentom wcześniejsze i prawdopodobnie skuteczniejsze leczenie lub podjęcie świadomych decyzji dotyczących ich zdrowia. Badania przesiewowe przypominają sito, przez które przepuszczane są badane osoby. Większość z tych osób przedostaje się przez nie bez problemu, ale niewielka grupa zatrzymuje się na powierzchni. Uważa się, że w przypadku tych osób istnieje wyższe ryzyko wystąpienia problemu zdrowotnego, którego wykrycie jest celem danego badania przesiewowego.

Badania przesiewowe nie są doskonałe. Niektóre osoby dowiedzą się, że w przypadku ich samych lub ich dziecka istnieje wysokie ryzyko występienia problemu zdrowotnego, którego w rzeczywistości nie ma. Ponadto część osób dowie się, że w przypadku ich samych lub ich dziecka istnieje niskie ryzyko wystąpienia problemu zdrowotnego, który w rzeczywistości jest u nich obecny.

Partnerzy są mile widziani podczas badań przesiewowych i spotkań informacyjnych.

2. Różnica między badaniami przesiewowymi a badaniami diagnostycznymi

Badania przesiewowe pozwalają stwierdzić poziom ryzyka wystąpienia problemu zdrowotnego u matki lub dziecka. Może ono być wysokie lub niskie. Zazwyczaj jednak takie badanie nie pozwala określić tego z całkowitą pewnością, dlatego osobom z z grupy wysokiego ryzyka proponowane jest dalsze badanie innego rodzaju. Jest to test diagnostyczny dający dokładniejszą odpowiedź – pozytywną lub negatywną.

3. Badania przesiewowe podczas ciąży oraz po urodzeniu dziecka

Podczas ciąży proponowane są badania przesiewowe, których celem jest wykrycie wszelkich problemów zdrowotnych mogących mieć wpływ na matkę lub dziecko. Badania takie jak USG, badania krwi oraz kwestionariusz mogą pomóc w podjęciu decyzji dotyczącej opieki lub leczenia w czasie ciąży lub po narodzinach dziecka.

Niektóre badania przesiewowe mogą być wykonane u dziecka tuż po jego narodzinach. Oferujemy je po to, aby w razie potrzeby możliwe było jak najszybsze zapewnienie dziecku odpowiedniego leczenia.

4. Kwestie praktyczne

Jeśli u Ciebie, ojca dziecka lub członka rodziny występuje jakiś problem zdrowotny, powiedz o tym swojej położnej. W przypadku przeprowadzki w okresie oczekiwania na wyniki jakichkolwiek badań przesiewowych należy powiadomić położną lub pielęgniarkę środowiskową o zmianie adresu.

5. Decyzja o poddaniu się badaniom przesiewowym należy do Ciebie

Decyzja o poddaniu się każdemu badaniu przesiewowemu jest decyzją osobistą, którą możesz podjąć tylko Ty. Każde z oferowanych badań przesiewowych można omówić z pracownikami służby zdrowia i zdecydować, czy w danym przypadku jest ono odpowiednie. Można także w każdej chwili zmienić zdanie.

Niektóre z badań przesiewowych opisanych w niniejszej ulotce, na przykład badania krwi w kierunku chorób zakaźnych, badania wzroku u osób cierpiących na cukrzycę oraz bilans noworodka są zalecane przez NHS (brytyjską Publiczną Służbę Zdrowia). Wyniki tych badań mogą bowiem umożliwić natyczhmiastowe zapewnienie Tobie lub Twojemu dziecku koniecznego leczenia w przypadku poważnych problemów.

Badania przesiewowe wykonywane w ciąży w celu określenia ryzyka wystąpienia anemii sierpowatej i talasemii, zespołu Downa, zespołu Edwardsa, zespołu Pataua oraz badanie USG wykonywane w 20. tygodniu ciąży mogą skutkować koniecznością podjęcia trudnych decyzji, Na przykład:

• czy wykonać badanie diagnostyczne, które może wiązać się z ryzykiem poronienia
• czy kontynuować lub przerwać ciążę

Dlatego ważne jest dokładne przemyślenie decyzji o poddaniu się tym badaniom przesiewowym. Twoje decyzje będą respektowane, a pracownicy służby zdrowia udzielą Ci wsparcia. Jeżeli uznasz, że Twoje decyzje nie są respektowane, powinnaś to zgłosić.

6. Dodatkowa pomoc

Lista organizacji zapewniających dalszą pomoc w zakresie schorzeń wymienionych w niniejszej ulotce znajduje się na stronie internetowej NHS.UK.

7. Badania przesiewowe i NHS

NHS decyduje o tym, jakie badania przesiewowe są oferowane, w oparciu o rzetelne badania. Grupa ekspertów pod nazwą Narodowa Komisja ds. Badań Przesiewowych Wielkiej Brytanii (United Kingdom National Screening Committee; UK NSC) zapewnia doradztwo NHS. Wszystkie badania przesiewowe zapewniane w ramach NHS są bezpłatne. Niektóre prywatne firmy również wykonują badania przesiewowe, są one jednak odpłatne. NHS nie gwarantuje jakości badań przesiewowych wykonywanych prywatnie. Więcej informacji na temat prywatnych badań przesiewowych można znaleźć na stronie internetowej:.

8. Poufność

Programy badań przesiewowych NHS wykorzystują dane osobowe pacjentów z dokumentacji medycznej NHS w celu zaproszenia ich na badania przesiewowe we właściwym czasie. Agencja Public Health England również wykorzystuje dane osobowe pacjentów do zapewnienia im opieki na najwyższym poziomie oraz doskonalenia programów badań przesiewowych. Więcej informacji na temat sposobu wykorzystywania i ochrony danych osobowych oraz dostępnych opcji podano na stronie internetowej.

Jeżeli badania przesiewowe lub diagnostyczne badania prenatalne wykażą występowanie u dziecka określonych chorób, informacje na ten temat przekazywane są do Krajowego Rejestru Wad Wrodzonych i Chorób Rzadkich (ang. National Congenital Anomaly and Rare Diseases Registration Service; NCARDRS). Te choroby to:

• anemia sierpowata i talasemia
• zespół Downa, Edwardsa lub Pataua.
• inne choroby wykryte w badaniu USG w 20. tygodniu ciąży

Jest to bezpieczny, krajowy rejestr dzieci, które urodziły się z rzadkimi chorobami. Dzięki niemu można doskonalić badania przesiewowe oraz zapobiegać i leczyć te choroby. Aby zrezygnować z rejestracji lub dowiedzieć się więcej należy odwiedzić stronę internetową Nie opublikujemy żadnych informacji, które umożliwiałyby ustalenia tożsamości Twojej i Twojego dziecka.

9. Informacje na temat niniejszej ulotki

Niniejsza ulotka została opracowana przez agencję Public Health England (PHE) w imieniu NHS.