Crynoadau anifeiliaid: trwyddedau
Sut i wneud cais am drwydded, pryd mae angen trwydded arnoch, ffioedd, amodau trwydded a'r cofnodion y mae'n rhaid i chi eu cadw.
Yn berthnasol i Gymru a Loegr
Pryd mae angen trwydded crynoadau anifeiliaid arnoch
Os byddwch am gynnal crynhoad anifeiliaid, bydd yn rhaid i’r safle gael trwydded o dan y Gorchymyn Crynoadau Anifeiliaid (AGO) gan yr Asiantaeth Iechyd Anifeiliaid a Phlanhigion (APHA).
Crynhoad anifeiliaid yw pan gaiff rhywogaethau penodol o anifeiliaid eu casglu ynghyd o wahanol leoedd:
- i’w gwerthu
- i’w hanfon i le arall (er enghraifft, i’w lladd)
- i’w dangos neu eu harddangos
- i’w harchwilio i gadarnhau eu bod yn meddu ar nodweddion eu brid (er enghraifft, er mwyn asesu statws pedigri)
Mae’r rhywogaethau o anifeiliaid yn cynnwys:
- gwartheg (heb gynnwys buail ac iacod)
- defaid
- moch
- ceirw
- geifr
Ni chaiff crynoadau dofednod nac adar caeth eraill eu trwyddedu yn yr un modd ond mae’n rhaid eu cofrestru. Darllenwch y drwydded gyffredinol crynhoad adar (yn Saesneg).
Rhaid i chi gael trwydded crynoadau anifeiliaid os bydd eich crynhoad yn cynnwys dofednod neu adar caeth ac unrhyw un o’r anifeiliaid a restrir.
Mae’n drosedd cynnal crynhoad anifeiliaid heb drwydded.
Pryd nad oes angen trwydded arnoch
Nid oes angen trwydded arnoch i gynnal crynhoad anifeiliaid os:
- bydd yr holl anifeiliaid y deuir â nhw i’r safle yn dod o un daliad
- caiff yr anifeiliaid eu gwasgaru o un daliad
Cael trwydded crynoadau anifeiliaid
Cwblhewch y ffurflen gais am drwydded i gynnal crynhoad anifeiliaid (AGO01) a chynllun o’r safle arfaethedig.
Gallwch gael help gyda ffurflen AGO01 gan APHA.
Anfonwch y ffurflen wedi’i chwblhau i APHA:
- ar gyfer Lloegr, i One Health CSC, County Hall, Spetchley Road, Worcester, WR5 2NP neu drwy e-bost i [email protected]
- ar gyfer Cymru, i Swyddfa Gwasanaethau Maes Caernarfon neu drwy e-bost i [email protected]
Ar ôl i chi gyflwyno’r ffurflen, bydd APHA yn trefnu ymweliad gan arolygydd milfeddygol i drafod eich cais ac archwilio’r safle.
Caiff eich trwydded ei phostio atoch os bydd yr arolygydd milfeddygol yn fodlon y caiff amodau’r drwydded eu bodloni.
Rhoi rhybudd
O leiaf 14 diwrnod cyn i chi gynnal pob crynhoad anifeiliaid o dan eich trwydded, bydd yn rhaid i chi hysbysu APHA a’ch awdurdod lleol (yn Saesneg) am y canlynol:
- yr adegau pan fydd y safle trwyddedig ar agor i dderbyn anifeiliaid
- diben y crynhoad anifeiliaid
Ni fydd angen i chi wneud hyn os cafodd y dyddiadau eu cynnwys yn eich ffurflen gais.
Ffioedd
Os nad ydych wedi’ch eithrio, fel deiliad y drwydded, mae’n rhaid i chi dalu ffioedd trwyddedu i APHA am eiddo a ddefnyddir i gynnal crynhoad anifeiliaid.
Bydd APHA yn asesu lefel y risg i iechyd anifeiliaid a’r gwaith sydd angen ei gwblhau i brosesu eich cais. Bydd hyn yn pennu eich ffi. Bydd APHA yn cwblhau archwiliad yn y rhan fwyaf o achosion.
Pan nad oes angen i chi dalu
Nid oes angen i chi dalu am eich trwydded os yw eich crynhoad:
- mewn sioe neu arddangosfa sydd ar agor i’r cyhoedd am un diwrnod yn unig ac nad oes anifeiliaid yn cael eu gwerthu neu eu harwerthu
- i’w harchwilio i gadarnhau bod yr anifeiliaid yn meddu ar nodweddion penodol eu brîd
Yr hyn y mae’n rhaid i chi dalu ffioedd amdanynt
Mae’n rhaid i chi dalu ffioedd am y canlynol:
- asesiadau cais am drwydded (p’un a gaiff eich cais ei gymeradwyo ai peidio)
- adnewyddu trwydded (blynyddol)
- addasiadau i drwydded (fel newid enw deiliad y drwydded neu newid y defnydd o’r safle) - efallai y bydd angen archwiliad ychwanegol
- archwiliadau ychwanegol os na ellir cyhoeddi trwydded neu ei hailgyhoeddi ar ôl yr archwiliad cyntaf
- amser teithio’r arolygydd milfeddygol o hyd at 90 munud
Ffioedd am farchnadoedd neu arwerthiannau a chanolfannau casgliadau
| Gwasanaeth | Ffioedd |
|---|---|
| Cais am drwydded neu addasiad (risg isel o glefyd ). Mae hyn yn cynnwys hyd at 90 munud o amser archwilio. | £433 |
| Cais am drwydded neu addasiad (mwy na risg isel o glefyd). Yn cynnwys 2 archwiliad o hyd at 90 munud. | £780 |
| Adnewyddu trwydded flynyddol (risg isel o glefyd) sydd angen un ymweliad archwilio yn unig. Mae hyn yn cynnwys hyd at 75 munud o amser archwilio. | £387 |
| Adnewyddu trwydded flynyddol (mwy na risg isel o glefyd) sydd angen 2 ymweliad archwilio. Mae’n cynnwys hyd at 75 munud o amser archwilio. | £550 |
Ffioedd ar gyfer sioeau neu arddangosfeydd
| Gwasanaeth | Ffioedd |
|---|---|
| Cais am drwydded (risg isel o glefyd). Mae hyn yn cynnwys hyd at 60 munud o amser archwilio. | £283 |
| Cais am drwydded (mwy na risg isel o glefyd). Mae hyn yn cynnwys hyd at 90 munud o amser archwilio. | £467 |
| Adnewyddu trwydded flynyddol: nid oes angen ymweliad archwilio. | £201 |
| Adnewyddu trwydded flynyddol: mae angen ymweliad archwilio sylfaenol. Mae hyn yn cynnwys hyd at 60 munud o amser archwilio. | £329 |
| Adnewyddu trwydded flynyddol: angen mwy nag ymweliad archwilio sylfaenol. Mae hyn yn cynnwys hyd at 60 munud o amser archwilio. | £329 |
Ffioedd ychwanegol (ar gyfer pob math o grynhoad)
Noder y bydd amser archwilio ychwanegol y tu hwnt i’r 75 munud cyntaf yn cael ei dalgrynnu i’r 15 munud agosaf. Er enghraifft, bydd amser archwilio ychwanegol o rhwng 1 a 15 munud yn costio £224, bydd amser archwilio ychwanegol o rhwng 16 a 30 munud yn costio £48 ac yn y blaen. Bydd amser teithio arolygydd milfeddygol yn cael ei dalgrynnu i’r 15 munud agosaf, hyd at uchafswm o 90 munud.
| Gwasanaeth | Ffioedd |
|---|---|
| Ymweliad ymchwilio ar gyfer addasu trwydded. Mae hyn yn cynnwys hyd at 75 munud o amser archwilio. | £362 |
| Ymweliad archwilio ychwanegol ar gyfer cais am drwydded, adnewyddu trwydded flynyddol neu ddiffyg cydymffurfio. Cynnwys hyd at 75 munud o amser archwilio. | £362 |
| Amser teithio’r arolygydd milfeddygol. Codir fesul 15 munud, hyd at uchafswm o £144. | £24 |
| Amser archwilio ychwanegol ar ôl y 75 munud cyntaf. Codir fesul 15 munud. | £24 |
Amodau trwydded crynoadau anifeiliaid
Rhaid i chi sicrhau eich bod yn cydymffurfio â’r amodau yn eich trwydded. Rhestrir yr amodau hyn ar y ffurflen gais ac maent yn cynnwys y canlynol:
- byddwch yn cymryd pob cam rhesymol i atal clefydau rhag lledaenu yn ystod crynoadau anifeiliaid (mesurau bioddiogelwch) - gweler cyngor ar fioddiogelwch ar gyfer crynoadau anifeiliaid (yn Saesneg) (PDF, 788KB, 6 tudalen)
- byddwch yn penodi swyddog bioddiogelwch i sicrhau y cydymffurfir ag amodau’r drwydded (gellir penodi deiliad y drwydded i gyflawni’r rôl hon)
- bod ffens o amgylch yr ardal drwyddedig i atal anifeiliaid rhag dianc
- dim ond mewn cerbyd y bydd anifeiliaid yn dod i mewn i’r ardal anifeiliaid neu’n ei gadael (dim ond yn yr ardal anifeiliaid y dylid eu llwytho ar gerbydau neu eu dadlwytho o gerbydau)
- ni fydd unrhyw anifeiliaid yn cyrraedd ar ôl cyfnod o 48 awr o’r amser dechrau yr hysbysebodd y safle y bydd ar agor i dderbyn anifeiliaid. Gallwch ofyn i APHA ymestyn y cyfnod hwn o dan rai amgylchiadau
- byddwch yn cadw cofnodion i’w gwneud yn bosibl i anifeiliaid gael eu holrhain
- byddwch yn cydymffurfio â rheolau ynglŷn â lles (yn Saesneg) anifeiliaid ac ni fyddwch yn caniatáu i anifeiliaid sâl nac anifeiliaid wedi’u hanafu gael eu cyflwyno i’w gwerthu
- bydd gennych weithdrefnau gweithredol wedi’u dogfennu gan gynnwys cynlluniau wrth gefn ar gyfer digwyddiadau anffafriol megis toriad yn y cyflenwad trydan neu’r goleuadau yn methu, anallu i lanhau a diheintio’n effeithiol, cludiant yn methu, digwyddiadau sy’n ymwneud â lles anifeiliaid
- bydd gennych gynllun wrth gefn ar gyfer yr hyn y byddech yn ei wneud pe bai achos o glefyd hysbysadwy yn cael ei amau yn ystod crynhoad. Mae’n rhaid i hyn fod yn seiliedig ar y cynllun AGO04 sydd ar gael, o leiaf
Adnewyddu eich trwydded
Bydd eich trwydded yn para am flwyddyn. Chi fydd yn gyfrifol am wneud cais newydd os bydd angen i chi adnewyddu’r drwydded.
Pa mor aml y gellir cynnal crynoadau anifeiliaid ac am faint o amser
Bydd yn rhaid i chi sicrhau bod o leiaf 27 diwrnod wedi mynd heibio ers i’r anifail olaf adael y safle a bod yr holl gyfarpar wedi cael ei lanhau a’i ddiheintio.
Nid yw’r rheol ynglŷn â 27 diwrnod yn gymwys os yw’r ardal gyfan wedi’i phalmantu â deunydd y gellir ei lanhau a’i ddiheintio’n effeithiol rhwng crynoadau anifeiliaid ac sy’n cael ei lanhau a’i ddiheintio’n effeithiol rhyngddynt. Mae deunyddiau a dderbynnir yn cynnwys:
- sement
- concrid
- asffalt
- deunyddiau anhydraidd eraill
Cofnodion y mae’n rhaid i chi eu cadw
Rhaid i chi gofnodi:
- enwau a chyfeiriadau pob aelod o staff sy’n gweithio yn yr ardal anifeiliaid,
- p’un a yw’r staff yn dod i gysylltiad â da byw unrhyw le arall
- tarddiad yr anifeiliaid sy’n rhan o bob crynhoad
- cyrchfan yr anifeiliaid neu, os na fydd ar gael, manylion y prynwr
- manylion unrhyw gerbydau a ddefnyddir i gludo’r anifeiliaid fel y gellir eu holrhain os bydd angen
Rhaid i chi sicrhau bod cofnodion yn gyfredol a’u cadw am 6 mis.
Rhaid i chi roi gwybod am symudiadau anifeiliaid fel y gellir eu cofnodi ar gronfeydd data symudiadau anifeiliaid cenedlaethol:
Cyfleusterau sydd eu hangen ar y safle
Os yw’r ardal anifeiliaid yn balmantog, mae’n rhaid i chi sicrhau bod y llawr a’r holl osodiadau a ffitiadau mewn ardaloedd anifeiliaid:
- mewn cyflwr da
- yn gallu cael eu glanhau a’u diheintio ar ôl pob crynhoad
Dylai fod ardal ar wahân ar gyfer glanhau a diheintio cerbydau a ddefnyddir i gludo anifeiliaid. Mae’n rhaid i’r ardal hon fod yn addas ar gyfer glanhau a diheintio ar ôl pob crynhoad.
Os bydd angen i chi symud anifeiliaid rhwng ardaloedd, rhaid i’r ardaloedd ateb un o’r disgrifiadau canlynol:
- maent yn ffinio â’i gilydd
- maent wedi’u cysylltu gan lwybrau cerdded dynodedig
Crynhoi anifeiliaid i’w lladd
Os byddwch yn cynnal crynhoad lladd sy’n cynnwys anifeiliaid nad ydynt wedi treulio cyfnod o dan waharddiad symud ar fferm, rhaid iddo gael ei gynnal ar ardal anifeiliaid balmantog. Ni ellir cynnal crynoadau lladd fel rhan o unrhyw fath arall o grynhoad anifeiliaid.
Gwaredu cynhyrchion anifeiliaid
Rhaid gwaredu’r holl sgil-gynhyrchion anifeiliaid (yn Saesneg), gan gynnwys:
- porthiant
- sarn
- tail
- unrhyw halogyddion eraill sy’n deillio o anifeiliaid
Rhaid eu gwaredu drwy ddefnyddio un o’r dulliau canlynol:
- eu difa
- eu gwaredu er mwyn sicrhau na ddaw anifeiliaid i gysylltiad â nhw
- eu trin er mwyn dileu’r risg y caiff clefydau eu lledaenu
Rhaid cofnodi’r dull gwaredu
Pan fydd y crynhoad anifeiliaid wedi dod i ben.
Pan fydd pob crynhoad anifeiliaid a gynhelir o dan eich trwydded wedi dod i ben rhaid i chi sicrhau bod y cyfarpar a’r ardaloedd palmantog yn cael eu glanhau a’u diheintio ar ôl i’r holl anifeiliaid adael y safle a chyn y crynhoad anifeiliaid nesaf.
Cosbau
Os byddwch yn cynnal crynhoad anifeiliaid heb drwydded neu os byddwch yn methu â chydymffurfio ag amodau’r drwydded gallwch gael eich erlyn.
Efallai y caiff eich trwydded ei hatal dros dro neu ei thynnu’n ôl hefyd ac mae’n bosibl y bydd yn destun gwaith monitro ychwanegol gan APHA neu’r cyngor lleol.
Updates to this page
Cyhoeddwyd ar 15 Medi 2014Diweddarwyd ddiwethaf ar 4 Rhagfyr 2024 + show all updates
-
Updated the Welsh version of the guidance to reflect increases in fees from 1 December 2024 and clarify wording in fee tables.
-
Updated to reflect increases in fees from 1 December 2024. Clarified wording in fee tables.
-
Added translation
-
Fee information has been removed from the PDF attachment and added to the page. Fees increased on 1 December 2022 and will increase again in December 2023.
-
Fees document updated.
-
Added translation
-
Page translated into Welsh language
-
Linked to fees document
-
Amendment made due to requirements of the new Animal Gatherings (Fees) (England) Order 2018 and Animal Gatherings (Fees) Order (Wales) 2018.
-
Guidance rewritten due to changes in the animal gathering licence process.
-
AHVLA documents have been re-assigned to the new Animal and Plant Health Agency (APHA).
-
First published.